Tytuł: Kiedy 50, a kiedy 100% za nadgodziny? Sprawdź aktualne zasady i stawki 2025!
Autor: Anna Lewicka
Data publikacji: 24 października 2025
Ostatnia aktualizacja: 24 października 2025
W 2025 roku zasady wynagradzania za nadgodziny w Polsce wciąż budzą wiele pytań – zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Odpowiedź na pytanie „kiedy 50%, a kiedy 100% dodatku za nadgodziny?” zależy od kilku kluczowych czynników, m.in. rodzaju dnia, w którym wykonywana była praca, oraz od systemu czasu pracy obowiązującego w danej firmie.
W artykule wyjaśniamy, komu przysługuje dodatek, jak go obliczyć, oraz jakie zmiany w przepisach obowiązują w 2025 roku.
W artykule przeczytasz m.in.:
- Kiedy pracownik otrzymuje 50%, a kiedy 100% dodatku za nadgodziny,
- Jakie są najnowsze interpretacje Kodeksu pracy i stanowiska PIP,
- Jak obliczyć wynagrodzenie za godziny nadliczbowe w 2025 roku,
- Jakie wyjątki i szczególne sytuacje przewiduje prawo,
- Co zmienia się w dokumentacji kadrowo-płacowej i ewidencji czasu pracy.
Czytaj więcej…
Spis treści
- Czym są nadgodziny według Kodeksu pracy?
- Kiedy przysługuje 50% dodatku za nadgodziny?
- Kiedy należy się 100% za nadgodziny?
- Nadgodziny w weekend i święta – interpretacje na 2025 rok
- Jak obliczyć wynagrodzenie za nadgodziny? Przykład krok po kroku
- Systemy czasu pracy a dodatek za nadgodziny
- Nowe regulacje i planowane zmiany w 2025 roku
- Podsumowanie – o czym pamiętać przy rozliczaniu nadgodzin
Czym są nadgodziny według Kodeksu pracy?
Zgodnie z Kodeksem pracy, godziny nadliczbowe (czyli potocznie nadgodziny) to czas pracy przekraczający normy czasu pracy określone przepisami – zazwyczaj 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Pracodawca może zlecić pracę w nadgodzinach wyłącznie w szczególnych przypadkach, np. gdy:
- pojawia się konieczność prowadzenia akcji ratowniczej,
- występuje awaria,
- istnieje szczególne zapotrzebowanie pracodawcy (np. zwiększone zamówienia, terminowe projekty).
Warto podkreślić, że nadgodziny powinny być wyjątkiem, a nie regułą w organizacji pracy. Przepisy limitują ich liczbę do maksymalnie 150 godzin rocznie, choć układ zbiorowy lub regulamin pracy może tę liczbę zwiększyć.
Kiedy przysługuje 50% dodatku za nadgodziny?
Dodatek w wysokości 50% przysługuje za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w dniu roboczym, jeśli pracownik przekroczył normę dobową, ale nie wykonywał pracy w niedzielę, święto lub porze nocnej.
Oznacza to, że jeśli zatrudniony pozostaje w pracy dłużej np. w środę do 19:00, wykonując dodatkowe 2 godziny pracy, jego wynagrodzenie za te godziny powinno obejmować normalne wynagrodzenie plus 50% dodatku.
Wysokość dodatku oblicza się od stawki godzinowej wynikającej z wynagrodzenia zasadniczego (najczęściej miesięcznego). W praktyce 50% przysługuje:
- za nadgodziny w dniu roboczym,
- za godziny przekraczające normę dobową w systemie podstawowym,
- w przypadku pracy w ruchomym czasie pracy, jeśli nie narusza to przeciętnej normy tygodniowej.
Kiedy należy się 100% za nadgodziny?
Dodatek 100% przysługuje w sytuacjach szczególnych, gdy praca wykonywana była:
- w nocy,
- w niedzielę lub święto, które nie są dniami pracy zgodnie z harmonogramem,
- w dni wolne udzielone w zamian za pracę w niedzielę lub święto,
- za przekroczenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w okresie rozliczeniowym.
W praktyce oznacza to, że pracownik wykonujący obowiązki np. w sobotę lub w święto państwowe – jeśli nie został mu udzielony dzień wolny w zamian – otrzymuje pełne wynagrodzenie plus 100% dodatku za każdą godzinę.
Nadgodziny w weekend i święta – interpretacje na 2025 rok
Państwowa Inspekcja Pracy w najnowszych wytycznych (2025) potwierdza, że praca w sobotę nie zawsze automatycznie oznacza 100% dodatku. Wszystko zależy od tego, czy sobota jest dla pracownika dniem wolnym wynikającym z rozkładu pracy.
Jeśli tak – a pracodawca nie zapewnił dnia wolnego w zamian – wówczas należy wypłacić 100% dodatku.
Natomiast jeśli sobota jest normalnym dniem roboczym w danym systemie, nadgodziny są rozliczane jak w dniu powszednim, czyli z dodatkiem 50%.
Jak obliczyć wynagrodzenie za nadgodziny? Przykład krok po kroku
Przykład:
Pracownik zatrudniony na pełen etat otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 6000 zł brutto miesięcznie.
W danym miesiącu przepracował 8 nadgodzin w dniu roboczym i 4 nadgodziny w niedzielę.
Krok 1. Ustalenie stawki godzinowej:
6000 zł ÷ 168 godzin = 35,71 zł za godzinę
Krok 2. Obliczenie dodatków:
- 8 godzin × 35,71 zł × 50% = 142,84 zł,
- 4 godziny × 35,71 zł × 100% = 142,84 zł,
Łącznie dodatek: 285,68 zł.
Krok 3. Całkowite wynagrodzenie z nadgodzinami:
6000 zł + 285,68 zł = 6285,68 zł brutto.
Systemy czasu pracy a dodatek za nadgodziny
W 2025 roku coraz więcej firm stosuje elastyczne formy organizacji czasu pracy: równoważny, zadaniowy lub ruchomy czas pracy.
Warto pamiętać, że sposób rozliczania nadgodzin różni się w zależności od systemu:
- System podstawowy – dodatki liczone za każdą godzinę powyżej 8 godzin dziennie.
- System równoważny – dopuszcza wydłużenie dniówki, ale nadgodziny liczone są po przekroczeniu ustalonych norm dla okresu rozliczeniowego.
- System zadaniowy – nadgodziny powstają tylko wtedy, gdy zadań nie można wykonać w normalnym czasie pracy z przyczyn niezależnych od pracownika.
Nowe regulacje i planowane zmiany w 2025 roku
Od stycznia 2025 roku obowiązują doprecyzowane przepisy dotyczące ewidencji czasu pracy, w tym elektronicznego rejestrowania wejść i wyjść z pracy. Ma to pomóc w lepszym monitorowaniu liczby nadgodzin i unikaniu nadużyć.
Nowością jest również możliwość automatycznego rozliczania dodatków przez systemy kadrowo-płacowe – na podstawie harmonogramu i danych z rejestratorów czasu.
Resort pracy zapowiedział też, że w 2026 roku planuje wprowadzenie limitów kwartalnych zamiast rocznych dla niektórych branż (m.in. transport, logistyka, ochrona zdrowia).
Podsumowanie – o czym pamiętać przy rozliczaniu nadgodzin
- 50% dodatku przysługuje za nadgodziny w dni robocze,
- 100% dodatku – za pracę w nocy, niedzielę, święto lub dni wolne,
- Nadgodziny powinny być ewidencjonowane i potwierdzone przez pracodawcę,
- Brak wypłaty dodatku za nadgodziny stanowi naruszenie praw pracowniczych,
- Nowe zasady ewidencji i automatycznego rozliczania obowiązują od 2025 roku.
Wniosek:
Zrozumienie zasad rozliczania nadgodzin w 2025 roku to nie tylko kwestia zgodności z prawem, ale też sposób na budowanie uczciwych relacji w miejscu pracy. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy powinni znać różnicę między 50% a 100% dodatkiem, by uniknąć nieporozumień i błędów w wypłatach.